W wieku przedszkolnym budujemy podstawy zrównoważonego sposobu odżywiania się i przyszłego zdrowia dziecka. Dziecko przeszło już całkowicie na pokarm stały. Nadszedł moment by właściwie ugruntować nawyki żywieniowe. W tym okresie żywienie dziecka wymaga wielkiej dbałości. Potrzebuje ono dużo składników odżywczych i energii, chociaż apetyt ma raczej skromny i może nieco grymasić przy jedzeniu. Dlatego najlepszym rozwiązaniem będą częste (wskazane jest planowanie 5 posiłków rozmieszczonych regularnie w ciągu całego dnia mniej więcej co 3 godziny), bardzo pożywne i niezbyt obfite posiłki. Najważniejsza jest obserwacja dziecka i dostosowanie wielkości porcji do jego potrzeb. Pamiętajmy, że prawidłowe żywienie dziecka nie sprowadza się do samego zaspokojenia głodu, ale polega na dostarczaniu odpowiedniej ilości składników energetycznych i budulcowych, co wymaga dostosowania pożywienia do potrzeb rosnącego organizmu. Prawidłowy sposób odżywienia, obok higieny i właściwego trybu życia, jest czynnikiem odgrywającym szczególną rolę w profilaktyce większości chorób. Naczelną zasadą powinno być podawanie produktów naturalnych, jak najmniej przetworzonych, tym samym z jak najmniejszą ilością sztucznych dodatków, np. konserwantów, substancji wzmacniających smak i zapach, sztucznych barwników. Warto zadbać o to, aby od najmłodszych lat zdrowe przyzwyczajenia pomagały dziecku dokonywać właściwych wyborów. Rola kuchni przedszkolnej w kształtowaniu zwyczajów żywieniowych dzieci jest nie do przecenienia. I trzeba przyznać, że jest to trudne zadanie. To często właśnie w przedszkolu dzieci poznają nowe produkty, smaki. Aby wprowadzone „nowości” nie powodowały powstania nieprzyjemnych skojarzeń związanych z określonymi produktami należy podawać je w małej ilości i jako dodatek do potraw wypróbowanych i akceptowanych przez malucha, np. wprowadzenie „zdrowego” guacamole w postaci kleksa na ulubionej kanapce, ziarenek sezamu, lnu i maku w postaci prażonej posypki gomasio, itd. Warto pamiętać, że nie tylko smak odgrywa ważną rolę, istotne są także różnorodność barw i atrakcyjność potrawy. Podsumowując, najważniejszymi sprawami, o które trzeba zadbać, aby nauczyć dzieci właściwych zasad zdrowego odżywiania są:
• Jakość posiłków – dobór odpowiednich składników do wieku dziecka, zawierających zestaw ważnych dla rozwoju środków odżywczych.
• Regularność – czyli w miarę stałe pory posiłków.
• Wygląd potraw – atrakcyjnie podany kolorowy posiłek zachęca malucha do zjedzenia.
• Smak – to, że potrawa jest zdrowa, nie oznacza jeszcze, że musi być mdła i pozbawiona smaku. Dzięki umiejętności zastosowania ziół i przypraw dziecko ze smakiem zje zdrowy posiłek.
• Zapach – jeśli jedzenie ładnie pachnie, bardziej zachęca do spróbowania. Tu również znaczenie ma dodatek aromatycznych ziół, ale także odpowiednia temperatura potraw utrzymująca zachęcający zapach i smak.
• Atmosfera – spożywanie posiłków w spokoju, w towarzystwie grupy rówieśniczej może pomóc dziecku w dokonywaniu właściwych wyborów.
Okres przedszkolny to bardzo dobry okres na edukację żywieniową. Powinniśmy uczyć dzieci celebrować posiłki, doceniać to, co leży na talerzu i próbować (poznawać) nowe smaki.
Ewa Jodko